Datum: 28-10-2024    Schrijven in Portugal, blog 24

In het kort komt het schrijven van een boek neer op het uitwerken van een idee, een plot, soms meerdere plots. Er wordt altijd gesproken over inspiratie en natuurlijk is dat een deel van het proces, maar met inspiratie alleen kom je er nog niet. Uiteindelijk komt - voor mij tenminste - het schrijven neer op 'gewoon' werk, doorzettingsvermogen en discipline. En dat gaat de ene keer makkelijker dan de andere keer. Het liefst laat ik me meeslepen door mijn eigen personages, laat ze hun eigen leven leiden, zodat ik het 'alleen maar' hoef op te schrijven. Als een soort film die ik voor me afgespeeld zie worden. Dat gebeurt echter niet bij elk boek, het ene boek is nu eenmaal meer 'werk' dan het andere. Een voorbeeld van boeken die zichzelf min of meer schreven zijn onder andere Algarve met verve, Tweestrijd in Alvor en Vergelding in Portugal. Geen idee waarom deze enigszins anders aanvoelen, ze lijken totaal niet op elkaar maar ze kwamen er wel het meest vloeiend (en snel) uit. Een vlotte bevalling zogezegd. 
Vergelding in Portugal speelt zich ondanks de titel ook deels af in Kroatië, of eigenlijk in voormalig Joegoslavië aangezien het begin van het verhaal een heel eind teruggaat in de tijd. Zoals al eerder gezegd, is er geen verhaal zonder conflict en dit keer is het conflict misbruik in het verleden en vergelding nu. Ik heb gelukkig zelf nooit te maken gehad met verkrachting maar het is - hoe triest ook - wel een onderwerp dat zich prima leent voor een verhaal, een trauma, een gebeurtenis die van alles in gang kan zetten en heel veel gevolgen kan hebben. En daar kun je als schrijver iets mee. Wat doet zo'n ervaring met iemand? Hoe reageer je daarna? Ben je veranderd? Ben je bang of juist woedend? Dit zijn allemaal emoties waar je als schrijver heel veel mee kunt en zo ook in Vergelding in Portugal. Misschien is het wel mijn meest 'zwarte' boek, hoewel het ook nog zeker een roman is. Liefde speelt een rol, absoluut, maar de titel is niet voor niets vergelding. Er zit een duidelijk donkere kant aan het verhaal, maar toch probeer ik altijd positief te eindigen. Voor de hoofdpersoon in elk geval. Het blijft een boek, maar het moet wel levensecht zijn. Soms gaan er personages dood, al zou ik ze als schrijver liever in leven houden, zeker de 'goede' karakters. Maar zo is het leven ook niet. Afscheid nemen, verdriet, rouw, het maakt allemaal deel uit van het leven en dus ook van mijn boeken. 
In Vergelding in Portugal volgen we het leven van Nathalie die nog voor haar achttiende het ouderlijk huis ontvlucht, in Joegoslavië belandt en daar een vreselijke ervaring meemaakt. Uiteindelijk belandt ze - uiteraard - in Portugal waar ze erin slaagt een nieuw leven op te bouwen. Dan staat ineens haar zus op de stoep, die ze al jaren niet meer heeft gezien, en diens vriend. En die lijkt sprekend op de man die haar in Joegoslavië zo heeft misbruikt. Het moet familie zijn, maar hoe? Wie is hij? Weet hij meer over haar verleden of is hij volkomen onschuldig? Kortom, heel veel vragen waar pas aan het eind van het boek alle antwoorden op worden gegeven. Uiteraard. Anders zou het een dun boek worden. Het heeft alle ingrediënten van een roman, maar zoals gezegd met een iets donkerder randje dan de meeste van mijn boeken. Misschien was ik in die periode zelf wat somberder gestemd? Keek ik te veel naar thrillers en liet ik me daardoor inspireren? Geen idee, zoals gezegd kan een verhaal soms met zichzelf op de loop gaan, een richting opgaan die ik niet van te voren volledig heb uitgewerkt. Gaan personages ineens 'leven'. Het is me al meerdere keren overkomen dat een boek anders afloopt dan ik vooraf bedenk en dat is maar goed ook. Het houdt het schrijven spannend en zorgt ervoor dat het niet saai wordt voor mij als schrijver. Ik weet dat er schrijvers zijn die van te voren hun boek volledig uitwerken, wat komt er in hoofdstuk 1, in hoofdstuk 6 en hoe loopt het af? Prima natuurlijk, ik zal de laatste zijn die zegt hoe iemand een boek moet schrijven, maar mij persoonlijk lijkt het niets. Als ik van te voren alles al moet uitwerken en het dan nog volledig moet gaan schrijven, weet ik zeker dat ik halverwege afhaak omdat ik het saai ga vinden, het me niet meer boeit, het te veel 'werk' wordt in plaats van een creatief proces. Ik wil me laten verrassen, 'go with the flow', of te wel, leef mee met mijn personages en laat hen (soms) keuzes maken, dingen zeggen, dingen doen, die ik (nog) niet had bedacht. Dialogen zijn daarvan ook een goed voorbeeld. Als ik mijn personages eenmaal goed ken, gaan dialogen soms ineens een andere kant op dan ik van plan ben, omdat ze een eigen wil krijgen. Ik geniet daarvan, ga erin mee en zie wel waar ik uitkom. Soms draai ik het terug, ik blijf tenslotte de baas over hen, maar veel vaker laat ik het gaan in de volle overtuiging dat zij het beter weten dan ik. Zij zijn het verhaal, ik schrijf het enkel op. 
Veel leesplezier!      

----------
 
    << Terug >>